Je praktijk beschrijven
Om kennis op te bouwen over wat werkt is het expliciteren van je hulpverlenend handelen een eerste stap. Dit doe je door een aantal elementen op papier te zetten.
Het opmaken van een praktijkbeschrijving helpt om systematisch te reflecteren op jouw praktijk en de kwaliteit ervan verder te verbeteren: wat is nu eigenlijk precies het doel, de doelgroep en wat doe je wanneer om dit doel te bereiken? Het maakt jouw praktijk ook overdraagbaar voor anderen.
- Overdraagbaarheid
Een beschrijving maakt de praktijk overdraagbaar. Voor de eigen organisatie is een praktijkbeschrijving waardevol om meer collega's op te leiden voor verdere toepassing van de praktijk. Daarnaast wordt de praktijk aan andere organisaties beschikbaar gesteld. Door kennis te delen en voort te bouwen op elkaars kennis, kan je als sector efficiënter werken en je doelgroep beter ondersteunen. - Reflectie en kwaliteitsverbetering
Je leert je eigen praktijk ook beter kennen door deze op papier te zetten. Je denkt na over het doel, de doelgroep en wat je precies wanneer doet. Het stimuleert ook om je af te vragen waarom je het op deze manier doet en niet anders. Het leidt tot een aanscherping van de praktijk en de kwaliteit neemt toe. Ook komen mogelijke hiaten aan het licht: wat is er nog meer nodig om deze praktijk met succes toe te passen? Daarbij is het goed te bekijken hoe de praktijk kan aansluiten bij bestaande actuele vakkennis. Zo verwerk je de nieuwste inzichten in de praktijk. - Professionalisering
Het draagt bij aan de professionalisering van het werkveld wanneer een organisatie een beproefde praktijk van andere organisaties inzet of zelf een praktijk ontwikkelt, vastlegt en evalueert. Je zet je organisatie bovendien als deskundig in the picture wanneer je de eigen kennis deelt, doordat andere organisaties vragen kunnen stellen en eventueel ook een training in toepassing van de praktijk kunnen volgen. Het uitwisselen van praktijkervaring en het gezamenlijk verrichten van inspanningen om de kwaliteit ervan steeds te verbeteren is goed voor de professionele uitstraling van de sector. - Verantwoording
Een heldere beschrijving van je werkwijze draagt bij aan een betere verantwoording, zowel naar de mensen die je wilt bereiken als naar toeleiders, de lokale besturen, organisators of financierders. Zeker wanneer je deze verantwoording via evaluatie, monitoring en effectonderzoek kracht bij kunt zetten.
Op basis van literatuuronderzoek en andere handleidingen ontwikkelde EXPOO een grondplan met handleiding voor het beschrijven van je praktijk. Je vindt deze info onder de tegel " Zelf een praktijk indienen?"
Je praktijk onderbouwen
Nadat je praktijk goed beschreven is, is een volgende stap een goede uitleg over het waarom je praktijk effectief zou kunnen zijn.
In dit verhaal zijn twee zaken van belang: een goede theorie en ondersteunend onderzoek.
De basishypothese van alle interventies is dat onder de juiste condities de bedoelde interventie bij de beoogde doelgroep de gewenste en voorspelde uitkomsten oplevert.
Dit betekent dat een interventie gebaseerd is op een expliciete theorie over de belangrijkste kenmerken van het risico of kernprobleem en de hulpvraag van de doelgroep, het doel, de aanpak en de condities.
Deze elementen moeten in een logisch verband aan elkaar gekoppeld worden.
We noemen dit een interventietheorie. De theorie maakt duidelijk waarom en hoe bij deze doelgroep en dit doel via deze aanpak en in de aangegeven context de uitkomsten te verwachten zijn.
De theorie achter een interventie zit vaak impliciet in de hoofden van de uitvoerders, maar het expliciet maken hiervan is essentieel om het handelen te kunnen onderbouwen en evalueren. Zo mogelijk wordt ze daarbij uitgebouwd met theorieën die in de wetenschappelijke literatuur zijn beschreven. Ben je op zoek naar een bepaalde visie of model, dan vind je op onze site beknopte beschrijvingen van theoretische kaders.
7 vragen die helpend zijn
- Wat is het risico of het probleem dat centraal staat? Welke mechanismen en factoren veroorzaken het probleem, houden het probleem in stand, verergeren het of maken het juist minder erg?
- Welke hulpvraag is in dat verband gebruikelijk?
- Welke doelen zijn aan deze hulpvraag gekoppeld?
- Welke mechanismen en factoren lijken welk en niet beïnvloedbaar
- Welke beïnvloedbare factoren en mechanismen worden gebruikt om het doel te bereiken? Welke specifieke doelen zijn in dat kader aan de orde?
- Met welke algemene en specifieke activiteiten worden de beïnvloedbare factoren aangepakt
- Welke niet-beïnvloedbare factoren vormen een dusdanige barrière voor het behalen van resultaat, dat deze als een contra-indicatie moeten gelden?
Om een theorie zo geloofwaardig mogelijk te maken, doet men er over het algemeen goed aan te verwijzen naar uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek.
Het gaat hier om onderzoek dat indirecte aanwijzingen levert zoals studies met betrekking tot buitenlandse versies of onderzoek bij interventies die tot hetzelfde type behoren.
