Het is voor ouders van belang dat er keuzes zijn, en dat ze zelf geïnformeerde keuzes kunnen en mogen maken. Net die keuzemogelijkheden tussen een divers aanbod van toegankelijke en betekenisvolle dienstverlening, maakt het aanbod inclusief.
Ondersteuningsbehoeften
De ondersteuningsbehoeften van ouders zijn erg divers, de gewenste vormen van ondersteuning eveneens. De meest in het oog springende noden zijn:
- emotionele steun, zowel bij het verwerkingsproces als later in het gezinsleven
- informatie over mogelijkheden inzake
- opvang
- vrijetijd
- onderwijs
- begeleiding van het kind
- …
- ondersteuning bij thema's in verband met school
- school- en studiekeuze
- huiswerkbegeleiding
- omgaan met faalervaringen
- vragen bij opvoeding in het algemeen, het samen opvoeden van de verschillende kinderen en de bredere gezinsomstandigheden
- advies over de aanpak en begeleiding bij de ontwikkeling en het functioneren van het kind, vooral op vlak van
- gedrag
- emoties
- omgang met anderen
- verstandelijke ontwikkeling
- schoolse vaardigheden
Op zoek gaan naar hulp en ondersteuning is voor veel ouders niet evident:
- er is geen hulp nodig
- ouders staan er niet bij stil dat ze hulp kunnen vragen
- de vraag of het probleem is niet ernstig of prioritair genoeg
- de hulp is een belasting voor het kind
- praktisch onhaalbaar
- financieel te duur.
Ouders ervaren een drempel om hulp te zoeken. Het voelt voor hen vaak aan als een vorm van falen. Als ze hulp zoeken, komen ze bij diverse professionals terecht en worden ze veelal naar de specifieke handicapsector doorverwezen.
Het aanbod van ondersteuning
Zowel in de reguliere als in de handicapspecifieke sector is expertise en deskundigheid aanwezig die past bij de vragen van ouders.
Er zijn ouders die zeer expliciet kiezen voor een inclusief ondersteuningsaanbod voor hun kind en hun gezin. Voor andere ouders kan het algemene aanbod zeer confronterend zijn. Ouders combineren ook verschillende aanbodsvormen, bijvoorbeeld door gebruik te maken van inclusieve kinderopvang en een thuisbegeleidingsdienst (rechtstreeks toegankelijke hulp).
Hulpbronnen
Ouders geven een diversiteit aan hulpbronnen aan:
- Informatie via folders, boeken, internet, informatieavonden
- Versterken van het informele steunnetwerk. Partner, familieleden en vrienden zijn belangrijke bronnen van steun, al is dat niet steeds het geval en willen ouders familie en vrienden ook niet steeds lastig vallen met hun problemen
- Voor sommige ouders vormen lotgenoten een belangrijke steun, vanuit een gedeeld begrip en gedeelde ervaringen, voor anderen is dat helemaal niet het geval.
- Een vast ankerpunt of terugvalbasis. Door de lange wachtlijsten, proberen diensten hun begeleiding kort te houden en is het niet altijd evident om terug beroep te doen op dezelfde ondersteuner of vorm van ondersteuning.
- Toegankelijke hulp (geen wachttijden, met vertrouwen in de sterktes van het kind, betaalbaar…)
- Beschikbaarheid van het aanbod (kinderopvang, buitenschoolse opvang, thuissoppas wanneer het kind ziek is…)