Praktische tips en tools

• Tip 1: Zet de belangrijkste info eerst Val gerust met de deur in huis.Voorbeeld: Vertel in de eerste alinea dat je brief een uitnodiging is voor lessen babymassage.
• Tip 2: Maak lijstjes met opsommingstekens Lijstjes maken informatie overzichtelijker. Je ogen smullen ervan!
• Tip 3: Schrijf korte zinnen
  • Gebruik bij voorkeur niet meer dan 15 woorden per zin. En dat doe je zo:
  • Prop niet te veel informatie in één zin. Maak er twee of meer aparte zinnen van.
  • Vraag je van ieder woord af of het echt nodig is in de zin. Nee? Schrap het.
  • Verwijzingen naar wetsartikelen kunnen in een voetnoot.
  • Vervang bijzinnen door vraag en antwoord. Voorbeeld: Het kinderdagverblijf verbindt zich ertoe jaarlijks tijdig een correct ingevuld fiscaal attest te bezorgen. => Wij geven u elk jaar een fiscaal attest.
• Tip 4: Gebruik alledaagse woorden Schrijf zo veel mogelijk zoals je spreekt, zonder te informeel te klinken. Vermijd ‘stadhuistaal’.Voorbeeld: De begeleidingsvorm is vooral individueel gericht. => We begeleiden u persoonlijk.
• Tip 5: Gebruik niet te veel beeldspraak of vaste uitdrukkingen Beeldspraak is vaak verwarrend. Sommige (anderstalige) lezers kennen de uitdrukkingen niet en nemen de beelden letterlijk op.Voorbeeld: Vooral volgende vragen willen we even in de verf zetten: => Deze vragen zijn het belangrijkst: bron: Wablieft, centrum voor duidelijke taal.

Wat kan ik doen als hulpverlener?

• Vertel hen dat het nooit te laat is om (bij) te leren.
• Verzeker hem of haar dat er veel mensen zijn met dit probleem.
• Moedig hem of haar aan. Ondersteun waar mogelijk.
• Bekijk samen de mogelijke opleidingen.
• Basisvaardigheden aanleren of versterken:
• De Centra voor Basiseducatie (CBE) geven cursussen in basisvaardigheden zoals taal, wiskunde, maatschappijoriëntatie en computerlessen. Je kan het open aanbod volgen, maar ze organiseren ook maatwerk in organisaties.
• Een opleiding secundair onderwijs volgen:  Wil je als volwassene je diploma secundair onderwijs halen, een beroepsgerichte vorming volgen, Nederlands als tweede taal of een andere taal leren.
• Sociaal-cultureel vormingswerk: De Vormingplus-centra bieden een brede waaier aan activiteiten om je in je vrije tijd verder te ontwikkelen en je persoonlijke en sociale competenties te vergroten.
• Een beroepsopleiding volgen:  www.vdab.be of  www.syntra.be
• Organiseer een geletterdheidsaanbod in jouw organisatie. Je kan daarvoor de Centra voor Basiseducatie aanspreken.

1. Schakel niet te snel over op een andere taal.
2. Spreek langzaam en articuleer goed.
3. Gebruik gebaren die je uitleg ondersteunen.
4. Gebruik eenvoudige woorden en synoniemen.
5. Vermijd dialectwoorden.
6. Hertaal. Leg iets uit in andere woorden.
7. Geef de anderstalige de tijd om even te zoeken naar zijn of haar woorden.
8. Geef de Nederlandse vertaling van woorden die de anderstalige in een andere taal zegt. (Bv. ‘Kan ik hier sacs poubelle kopen?’ – ‘Welke vuilniszakken heeft u nodig? Blauwe, groene of bruine?’)
9. Wijs voorwerpen waarover je spreekt aan.
10. Zeg niet dat iets fout is, maar corrigeer op een positieve manier. (Bv. ‘In hoeveel stationen stopt de trein?’ – ‘In vijf stations.’)