Inspraak en participatie bezorgen je inzicht over de noden van gezinnen en kinderen. Zo sluit je beleid beter aan bij hun beleving. Dialoog kan zowel op formele als informele manier gebeuren, dit werkt aanvullend op elkaar.
Daarnaast ondersteunt dit proces de duurzaamheid van je samenwerkingsverband: iedereen wil dat kinderen en gezinnen zich goed voelen en kunnen participeren aan een aanbod dat hen aanspreekt. Met de input van kinderen en gezinnen schrijf je aan een gedeeld verhaal.
Hoe ga je praktisch aan de slag?
Succesfactoren
- Starten met inspraak en participatie doe je weloverwogen:
- Wat wil je te weten komen en waarom?
- Hoe ga je met de resultaten aan de slag?
- Denk na over de doelgroep:
- Welke kinderen en gezinnen wil je betrekken?
- Op welke manier kan je hen best bevragen?
- Hoeveel kinderen en gezinnen ga je bevragen?
- Is er mogelijks een groep ondervertegenwoordigd?
- Kies een duidelijk uitgangspunt. Van weten en meedenken, tot meebeslissen en meedoen: er zijn verschillende niveaus van betrokkenheid mogelijk. Maak vooraf duidelijk wat de bedoeling is. De participatieladder kan je helpen bij de afwegingen.
- Zorg voor diversiteit in je aanpak. Zowel informele als formele inspraak, diverse methodieken, op verschillende momenten, … Zo geef je iedereen de kans om zich te uiten en zorg je voor dynamiek in je verhaal.
Reflectievragen
Visie en plan van aanpak
- Wie van de partners heeft al ervaring met inspraak? Hoe pakken zij dit aan?
- Waarover wil je inspraak? Welke verwachtingen kunnen ingelost worden en welke niet?
- Welke mogelijke valkuilen zijn er?
- Welke afspraken zijn er over het mandaat en de uitvoering van het inspraak- en participatietraject?
- Welke methode(n) wordt gebruikt? Is deze afgestemd op doel en doelgroep?
- Wanneer en hoe ga je de participanten op de hoogte houden over wat er met de inspraak gebeurd is doorheen het traject?
- ….
Doelgroep
- Hoe zorg je ervoor dat alle gezinnen en kinderen zich vertegenwoordigd voelen? Denk daarbij ook aan
- gezinnen die geen gebruikmaken van BOA-aanbod
- kwetsbare gezinnen
- gezinnen met een kind met een specifieke ondersteuningsbehoefte
- kinderen zonder wettig verblijf
- kinderen in een pleeggezin
- …
- Hoe geef je minder mondige gezinnen en kinderen een stem?
- ...
Methodieken en materialen
We gidsen je door de meest inspirerende tools. Over kwaliteitsvolle inspraak bestaat heel wat info en materiaal, dus surf zeker eens rond of sla de handen in elkaar met een organisatie die je kan ondersteunen rond participatie.
- Op het inspraakplatform van Kind & Samenleving vind je heel wat expertise over inspraak met kinderen.
- VVSG verzamelde 45 methodieken voor lokale beleidsparticipatie. In deze bundel vind je een bron van inspiratie om gezinnen te betrekken bij je lokaal beleid.
- Demos ontwikkelde de LCD-toolkit om op een participatieve manier je projectplan op te maken. Lees ook hun 7 strategieën om participatief te werken.
- Jeugdmonitor 2.0 is een online bevragingstool om kinderen vanaf het derde leerjaar tot en met het tweede middelbaar te bevragen. De tool helpt je onder meer met vragen stellen rond spelen, buiten zijn, dingen doen met je vrienden, hobby’s…
- Dit gloednieuwe memoryspel geeft kinderen de kans te ontdekken waar ze vrolijk van worden in hun vrije tijd. Op basis van het gesprek kan je beluisteren wat de interesses en talenten zijn.
Nuttige websites en informatie
- Bekijk de themapagina Participatie voor inspiratie.
- Demos ontwikkelde een visietekst op participatie in sport, jeugdwerk, cultuur en de mengvormen daartussen.
- In Brussel namen kinderen samen met onderzoekers van VBJK hun opvang en vrije tijd onder de loep. Ook ouders dachten mee na. De verhalen en ervaringen van kinderen en ouders vertellen hoe je het aanbod kan organiseren en kwalitatief invullen.
