“Hulpverlening moet plaatsvinden in de eigen leefwereld van gezinnen en jongeren, in de buurt, in de school. En uiteraard ook in een sterkere eerste lijn.” De ambities van Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Wouter Beke zijn niet min. Met een nieuwe en geïntegreerde aanpak wil hij kinderen en jongeren in een kwetsbare situatie extra kansen geven. Onder de titel ‘Vroeg & nabij’ werkt de Minister samen met het agentschap Opgroeien, Zorg & Gezondheid, het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap en het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin aan een gezins- en jeugdhulpbeleid dat de ondersteuning van kinderen, jongeren en gezinnen moet stroomlijnen.
8 uitdagingen
De oplossingen van vandaag zijn niet altijd de oplossingen van morgen. Om tegemoet te kunnen blijven komen aan de maatschappelijke uitdagingen in de ondersteuning van kinderen, jongeren en gezinnen zijn er 8 belangrijke uitdagingen:
- De 1ste 1000 dagen zijn de hoeksteen van onze preventieve gezinsondersteuning.
- Alle actoren in zorg en welzijn werken mee aan het versterken van de basisvoorzieningen, aan preventie, vroegdetectie, vroeginterventie, terugvalpreventie en eerstelijnsondersteuning.
- Dienstverlening krijgt nabij en lokaal vorm.
- De regie ligt bij de kinderen en de gezinnen.
- We houden samen vast, zo lang als nodig.
- Het maatschappelijk taboe rond jeugdhulpvragen bij gezinnen is doorbroken.
- We zetten schaarse middelen doelmatig in.
- We realiseren werkbaar werk door een innovatieve samenwerkingsmodellen en een innovatieve arbeidsorganisatie.
Er bestaan al heel wat piloot- en proefprojecten die de ambitie van minister Beke en de uitdagingen onderschrijven. Denk maar aan Huizen van het Kind, OverKop-huizen, het Geïntegreerd Breed Onthaal, 1Gezin1Plan, proefprojecten ‘de ideale wereld’, rechtstreeks toegankelijke hulp voor kinderen met een handicap, doorgaande lijn tussen kinderopvang en onderwijs, zorggarantie voor het jonge kind, zorgzame buurten, … Stuk voor stuk initiatieven die ‘vroeg’ en ‘nabij’ centraal zetten.
De vele uitdagingen in de beleids- en begrotingstoelichting 2022 die betrekking hebben op het beleid rond de zorg en ondersteuning van kinderen en jongeren worden nu gebundeld in één integraal plan van aanpak. Aan de hand van strategische denkcirkels formuleren experten, jeugdhulpverleners en academici concrete voorstellen, vertrekkend vanuit de inspiratienota. Zes thema’s staan daarbij centraal: lokale netwerken, erkennen & subsidiëren, inschaling & diagnostiek, bovenlokale netwerken, kinderopvang en continuïteit. Tegen midden 2022 moet een conceptnota voor de Vlaamse Regering de basis leggen voor een nieuw geïntegreerd beleid.