Gedeelde ambitie
In een netwerksamenwerking is er een continue proces van zoeken naar een gedeelde ambitie. De gedeelde ambitie is geen vaststaand feit. Het is een proces waarin het belangrijk is dat iedereen betrokken blijft en er aandacht is voor eigenaarschap. Er moet voldoende openheid zijn om verschillende inzichten te beluisteren en van daaruit een gedeeld element naar voor te halen.
Rik De Wulf omschreef 4 brillen om naar samenwerking te kijken:
- Utilitaire bril: Wat levert me op om hier samen te werken? Welke projecten kunnen we realiseren door samen te werken?
- Politieke bril: Wie heeft macht of invloed? Hoe kunnen we dit positief inzetten?
- Zingevende bril: Welke visie/waarden leven rond de tafel en kunnen we samen maatschappelijk meerwaarde creëeren?
- Relationele bril: Hoe zitten de onderlinge relaties? Hoe kunnen we verbinding creëren?
Binnen een samenwerking hebben deelnemers doorgaans één of twee brillen op. Het is belangrijk om binnen je samenwerking te kijken wie welke bril op heeft.
Belangen in een samenwerking
De uitdaging bij samenwerking is om alle belangen inzichtelijk te maken en te zorgen dat de betrokken partijen een oprechte interesse krijgen in elkaars belangen. (Kaats & Ophije) (Pronet)
Belangen in een samenwerking spelen op 3 niveaus:
- het individu: Wat levert het voor jou op om deel uit te maken van deze samenwerking?
- de organisatie: Waarom wilt jouw organisatie tijd maken om deel te nemen aan deze samenwerking?
- het netwerk: Welke meerwaarde kan gecreëerd worden door samen te werken?
Om over belangen te kunnen spreken moet je eerst een onderscheid maken tussen standpunten en belangen.
- Standpunten gaan over meningen en argumenten, geeft weinig ruimte tot gesprek. Als je op niveau van standpunt in gesprek gaat kom je in een discussie. Ga je selectief luisteren om de andere te overtuigen van jouw standpunt.
- Belangen gaan over de waarom-vraag, het achterliggend motief, beweegreden, waarden en behoeften. Spreek je over belangen en waarden, dan kom je tot dialoog, heb je interesse in elkaar. Het zoeken van dialoog is een voorwaarde om tot een gemeenschappelijke oplossing te komen.
Om tot een win-win te komen moet je afdalen van het niveau van standpunten naar het niveau van belangen. Wat is de beweegreden of belang voor dit standpunt? Dit geeft meer ruimte om tot een gemeenschappelijk belang te komen. Daarnaast dien je een win-win-houding aan te nemen. Dit betekent dat je een oplossing zoekt waarin iedereen voordeel heeft. Dit betekent dat je de andere zijn belang ook gunt, dat zijn belang gerealiseerd kan worden door samen te werken.
- Je vergroot de speelruimte door te zakken van standpunten naar belangen.
- Je zoekt naar nieuwe oplossingen die je alleen niet kan bedenken maar door groter te gaan denken. Door de samenwerking uit te diepen, waardoor je met meerdere partijen een voordeel haalt.
Als je de belangen van de diverse partners zichtbaar krijgt kan je balanceren en integreren tussen de verschillende niveaus van belangen (individueel-, organisatie- en netwerkniveau).
Bron
Pronet - Arteveldehogeschool