Sexting

Sexting is de samentrekking van de Engelse woorden ‘sex’ en ‘texting’ (sms’jes sturen). Sexting is dus het verzenden van seksueel getinte beelden of berichtjes. Zowel kinderen, jongeren als volwassenen doen aan sexting, met telkens andere oorzaken, kenmerken en gevolgen.  

Onderzoek toont aan dat jongvolwassenen vooral aan sexting doen om te flirten, vaak met hun eigen partner, soms met iemand anders dan hun partner. Het is dikwijls een spannende stap in de vorming van een intieme relatie. Andere redenen kunnen zijn omdat de partner het vraagt of omdat er een grote fysieke afstand is tussen beide partners.

Sexting is vaak leuk en spannend. Bij adolescenten is sexting een van de manieren om hun seksualiteit en de eerste intieme relaties te ontdekken: flirten, aandacht trekken of een sext als bewijs van liefde of vertrouwen. 

Op zich kan sexting dus deel uitmaken van de zoektocht naar een seksuele identiteit en hoeft het niet problematisch te zijn. De rolmodellen van jongeren (acteurs, modellen, muzikanten,…) zetten hun relaties en sexy uiterlijk vaak dik in de verf op sociale media. Dit zet jongeren vaak aan om hetzelfde te doen. De risico’s zitten in de mogelijkheid op ongewilde snelle verspreiding op online kanalen, en in de druk van de ontvangende partij om dergelijke beelden door te sturen.

Een ontvanger kan namelijk de beelden en berichten doorsturen, op sociaalnetwerksites of pornosites publiceren, wat desastreuze gevolgen kan hebben. Als de beelden verspreid raken, staat de reputatie van de maker of de afgebeelde persoon op het spel en kan hij/zij gepest worden. De dader kan het misschien als grap bedoelen, maar ook wraak of afpersing kunnen een motief zijn. Soms gebeurt het per ongeluk, of is opschepperij de reden om beelden met elkaar te delen. Er komt ook vaak victim blaming om de hoek kijken bij sexting: de persoon die de sext doorstuurde, argumenteert dan dat het allemaal begon bij de persoon die de sext maakte: 'Hij/zij moet maar niet zo dom zijn om zo'n foto's te sturen, dan gebeuren zulke dingen'. Het is belangrijk dat opvoeders dit ontkrachten en de persoon die de beelden doorstuurde, op zijn verantwoordelijkheid wijst.

Onderzoek bevestigt dat het verspreidingsrisico verschilt naargelang de soort relatie. Het zou hoger liggen in ‘verboden’, geheime relaties, of aan het begin van ‘losse’ relaties.

Dubbele standaard

Meisjes die aan sexting doen, krijgen vaak de stempel ‘makkelijk te krijgen’ opgekleefd. Ze worden vaak gepest als de sexts verspreid raken.

Sexting-berichten en expliciete beelden blijken voor jongens vaak een statussymbool. Het bezit en uitwisselen ervan zou hun seksuele maturiteit en ervaring aantonen, waarmee ze kunnen opscheppen. Sommige jongens voeren competitiespelletjes om expliciete beelden van ‘moeilijk te krijgen’ meisjes te bemachtigen.

Sexting, groepsdruk en dwang

Een partner kan de ander in de relatie onder druk zetten om aan sexting te doen. Groepsnormen en het gedrag van leeftijdsgenoten spelen een belangrijke rol. Meisjes doen vaak aan sexting om door jongens aanvaard te worden en om meer aandacht en populariteit te krijgen.

Sexting kan ook deel uitmaken van seksuele dwang of intimidatie door iemand anders dan de partner, maar wel vaak een bekende. Jongens misbruiken soms sexting-beelden als profielfoto’s. Sexting blijkt soms ook een online voortzetting te zijn van de seksuele intimidatie bij schoolmeisjes in het echte leven. Onderzoekers benadrukken dat sensibiliseringscampagnes moeten focussen op de risico’s binnen de vriendenkring, eerder dan op de dreiging van onbekenden.

Ouders maken zich vaak zorgen over deze risico's door alarmerende berichten in de media. Met deze adviezen kan je hen al een heel eind op weg helpen:

Informeer jezelf en wees open

Het is heel normaal dat gesprekken over seksuele thema's gepaard gaan met emoties en een bepaalde gêne om hierover met je kind te praten.  Toch is het belangrijk dat ouders een manier vinden om dit open te bespreken met hun kinderen. Een artikel, een reportage of een voorval met iemand uit de kennissenkring kan een goede aanleiding zijn om het gesprek aan te gaan. Het is ook een goed idee om jezelf vooral te informeren, zodat je met een bepaalde kennis van zaken aan het gesprek begint en zo ook geloofwaardiger overkomt. Daarvoor bestaan hulporganisaties die via brochures en websites informatie en mogelijke oplossingen aanbieden. Je vindt ze onderaan de themapagina verzameld.

Vertrouwensrelatie opbouwen

Om dergelijke thema's bespreekbaar te maken, is het goed als er reeds een sterke vertrouwensband is tussen ouder en kind. Toon interesse en probeer de leefwereld van het kind te begrijpen. Reageer kalm als je kind je iets vertelt waar je van schrikt. 

Omschrijf wat sexting betekent

Leg heel concreet uit wat sexting-gedrag betekent, want je kind kent de term sexting misschien niet.

Bespreek de kansen en gevaren van sexting

Expliciete beelden of berichten verzenden kan deel uitmaken van de seksuele ontwikkeling en relatievorming bij jongeren. Meestal gebeurt dit probleemloos tussen jongeren die elkaar vertrouwen, zoals liefjes of vrienden. Bespreek wat er kan gebeuren als iemand niet te vertrouwen blijkt of bij een verandering in de relatie, en grijp in als je denkt dat er druk ontstaat. Leg uit dat (naakt)beelden verstuurd met een smartphone of via het internet misschien niet bij die ene ontvanger blijven, maar publiek bezit kunnen worden. Dit kan leiden tot pesterijen, reputatieschade en schaamtegevoelens. Steun positieve online ervaringen. Sensoa (Vlaamse Expertisecentrum voor Seksualiteit) heeft een vlaggensysteem ontwikkeld om te bepalen wat seksueel overschrijdend gedrag inhoudt. Ook heeft Sensoa zes beoordelingscriteria opgesteld over seksueel gedrag: wederzijdse toestemming, vrijwilligheid, gelijkwaardigheid van de partners, conformiteit met de ontwikkelingsfase van het kind, het niet veroorzaken van fysieke, emotionele of psychische schade en de aanvaardbaarheid van de context.   

Bespreek dat sexting soms niet aanvaardbaar kan zijn

Leer jongeren en kinderen beseffen dat ze met sexting-berichten anderen een onbehaaglijk gevoel kunnen bezorgen, dat het kan ervaren worden als pesten. Ze moeten begrijpen dat niemand onder druk mag  gezet worden, dat ze niet zomaar op sexting-berichten mogen antwoorden en dat je ze niet zomaar naar anderen mag sturen. Wijs ze erop dat ze ook risico’s kunnen lopen binnen hun eigen vriendengroep en dat het gevaar niet noodzakelijk alleen van vreemden komt.

Bespreek met jongeren wat het betekent om louter toe te kijken

Stel jongeren die ongewild ooggetuige zijn van pestgedrag door sexting mogelijke oplossingen voor. Vertel hen dat ze hun gedrag openlijk kunnen afkeuren en dringend vragen ermee op te houden, en dat ze altijd terecht kunnen bij ouders, op school of hulporganisaties.

Word niet boos als een sextingbericht is uitgelekt

Blijf kalm en luister naar je kind wanneer het zo moedig is geweest te vertellen dat het slachtoffer is van een sexting-incident. Word zeker niet boos. Pas de privacy-instellingen aan en zoek eventuele externe hulp.

Contacteer de leerlingenbegeleiding of schooldirectie bij problematisch gedrag

Aarzel niet om de school op de hoogte te brengen indien jouw zoon of dochter betrokken is bij een sexting-incident met medeleerlingen.