Wanneer we iets of iemand kwijt geraakt zijn, iets wat heel dierbaar was of iemand die heel dichtbij ons was, dan ontstaat er altijd verdriet. Altijd, ook bij degenen die hun verdriet niet laten zien. Rouwen is het verwerkingsproces waarmee we aan de slag moeten om verdriet hanteerbaar te maken.
In de adoptiedriehoek kunnen geadopteerden, biologische ouders en adoptieouders zeer specifieke verliezen ervaren.
Verlieservaringen van geadopteerden
Een kind dat afgestaan en vervolgens geadopteerd wordt, kan verschillende zaken verliezen: biologische ouders en familie, vaste verzorgers (bv.: in een tehuis, pleegouders), vriendjes, zijn of haar naam, geboorteland. Bij het verlies van het geboorteland hoort ook de cultuur. Dit gaat van geuren en kleuren, over moedertaal, tot gevoel van continuïteit en verbondenheid.
In latere fasen van het leven kan een geadopteerde nog op andere manieren met teleurstellingen te maken krijgen, zoals wanneer hij of zij:
- van de adoptieouders geen medewerking krijgt om op zoek te gaan naar zijn/haar verleden
- in het geboorteland geen medewerking krijgt (bv.: door cultuurverschil)
- ontdekt dat er niets over zijn/haar achtergrond te vinden is of er fouten staan in het dossier
- ervaart dat de biologische familie ieder contact afwijst
- hoort dat er in de biologische familie sprake is geweest van mishandeling en/of verkrachting
Verlieservaringen van geboorteouders
Niet alleen in de periode van de zwangerschap, de bevalling en de tijd vlak daarna, maar ook in de het latere leven van een geboorteouder blijft het gemis een rol spelen. Ouders, die besluiten of gedwongen worden hun kind af te staan, kunnen verliezen: hun kind en het ouderschap van dit kind, sociale status en sociale contacten (wanneer ze geïsoleerd of verstoten worden), het vertrouwen in de mensen om zich heen, eigenwaarde en identiteit.
De ouder moet verder leven met het idee dat er, ergens op de wereld, een kind van hem/haar opgroeit; vaak zonder recht op enige vorm van contact. Openlijk verdrietig zijn is moeilijk, zeker wanneer de zwangerschap en daarmee ook het bestaan van het kind, geheim gehouden moet worden. De gedachten aan het kind kunnen bij de ouder gevoelens van schuld, schaamte en gemis oproepen zonder dat die kunnen geuit worden. Het opgelegde of zelfgekozen zwijgen maakt dat er niet gerouwd kan worden. Pas wanneer de ouder zijn of haar verhaal vertelt, kan hij of zij erkenning krijgen voor het verlies en kan de rouw op gang komen.
Verlieservaringen van adoptieouders
Adoptieouders willen graag een gezin, één of meerdere kinderen. Op het moment dat ze voor adoptie kiezen, hebben ze vaak al een lang traject achter de rug. Een traject van hoop, verwachting, teleurstelling en verdriet omdat gebleken is dat de kans op een biologisch eigen kind minimaal of nihil is. Wie hoopt op een biologisch eigen kind en merkt dat dat niet gaat gebeuren, moet afscheid nemen van zijn ideeën en fantasieën over hoe dat kind zou geweest zijn.
Er zijn ook ouders die bewust kiezen voor adoptie om hun gezin verder uit te breiden. Ook zij moeten een traject door waarin ze zo eerlijk mogelijk kijken naar hun motivatie om te adopteren en zullen het ontbreken van een genetische verbondenheid met hun adoptiekind ervaren en moeten leren hanteren.
Bron
Verlies en rouw door adoptie, WAN.
