Digitaal platform Kraaiennest brengt kunst binnen in buitenschoolse opvang
IBO Villa Kakelbont in Rumst is één van de vijf IBO's in Vlaanderen waar Kunst in Zicht een nieuwe methodiek uittest om kunst ook in de buitenschoolse opvang binnen te brengen.
Kunst in Zicht biedt een digitaal platform - het 'Kraaiennest' - aan waarop een aantal opdrachten staan waarmee de begeleiders in het IBO aan de slag kunnen. Dat kan bijvoorbeeld gaan om toneel, fotografie, dans, muziek of schilderen. Die opdrachten zijn uitgewerkte impulsen die begeleiders en kinderen warm moeten maken om iets met kunst te gaan doen.
Coördinator Arlette Van Overvelt nodigde ons uit in IBO Villa Kakelbont in Rumst. Dit IBO is één van de vijf IBO’s in Vlaanderen waar Kunst in Zicht (KIZ) een nieuwe methodiek uittest om kunst ook in de buitenschoolse opvang binnen te brengen.
Wat houdt het project precies in?
Arlette: "Ons onderzoek naar hoe kunst brengen in de buitenschoolse opvang begon enkele jaren geleden toen we het project ‘Bouwstof’ opzetten voor kinderen uit de buitenschoolse opvang in C-Mine Genk. Dat was een succes. Maar we wilden ook wel eens weten of dit ook nog zou werken als kunst naar de kinderen toe ging in plaats van omgekeerd. Dus ging Bouwstof op bezoek in een IBO: de begeleiders gingen er daar zelf mee aan de slag. We leerden dat begeleiders heel creatief omspringen met kunsteducatieve opdrachten en prachtige resultaten behalen. Daarom willen we hen krachtige kunsteducatieve opdrachten bezorgen."
"Kort samengevat bieden we een digitaal platform – het ‘Kraaiennest’- waarop een aantal opdrachten staan uitgewerkt waarmee de begeleiders in het IBO aan de slag kunnen. Dat kan bijvoorbeeld gaan om toneel, fotografie, dans, muziek of schilderen. Die opdrachten zijn als het ware uitgewerkte impulsen die begeleiders en kinderen warm moeten maken om met kunst iets te gaan doen."
Wat vind je zelf de grootste uitdaging?
Arlette: "We willen niet de indruk wekken dat we kunst opdringen bij kinderen. Het moet een vrije keuze zijn. In de buitenschoolse opvang krijgen kinderen veel prikkels. We moeten dus op zoek naar opdrachten die hen blijven boeien. Ik herinner me dat we bij Bouwstof in het IBO proefjes aan het doen waren: van rode kool verf maken of kristallen maken. Kinderen begonnen eraan, gingen dan weer even buiten fietsen of voetballen en kwamen dan toch spontaan terug omdat ze nieuwsgierig waren naar hoe het intussen was gesteld met hun verf of kristallen."
Waren de begeleiders in de opvang van bij het begin enthousiast?
Arlette: "In eerste instantie waren we begonnen met de begeleiders op te leiden. Daarna gingen ze dan zelf aan de slag. Dit vroeg heel wat tijd en vaardigheden van de begeleiders. We hebben daarom onze methodiek wat bijgestuurd. Begeleiders gaan nog altijd zelf aan de slag met de kinderen, maar de inhoud die we aanbieden op het platform is nu meer uitgewerkt, meer concreet, meer kant-en-klaar."
Wat als het proefproject is afgelopen?
"Als dit een succes wordt - wat we vurig hopen - dan willen we ons platform over heel Vlaanderen aanbieden. We streven dan naar het aanbieden van een 150tal voortdurend vernieuwende opdrachten. We willen daarnaast ook op maat werken. Stel: een kinderopvang krijgt van een ouder een hele stapel oude stoffen. Welk kunstwerk kan je daarmee maken? Om dit aan een lage prijs te kunnen aanbieden, zijn we nog op zoek naar budget."
"In november 2021 staat alvast een roadtrip op het programma. We zullen daar onder andere de resultaten van het proefproject voorstellen. De coördinator en de begeleiders van Villa Kakelbont zijn alvast erg enthousiast over het Kraaiennest. Het haalt hen wat uit hun comfortzone, maar biedt de kans om eens wat anders te doen dan een lievenheersbeestje knutselen of een toneeltje te spelen. Ze hebben ondervonden dat iedere begeleider op haar of zijn manier met kunst aan de slag kan. Een begeleider die er al wat sneller of beter mee weg is, kan de anderen stimuleren."
"Ze ervaarden dat je niet te veel moet sturen. Je kan inspelen op wat kinderen zelf aangeven. Het feit dat er zo veel andere prikkels zijn in de buitenschoolse opvang is eerder een voordeel. Kinderen kunnen zo zien wat anderen aan het doen zijn en misschien ontdekken ze zo spontaan dat die kunstactiviteit wel iets voor hen is. Je mag ook gerust engagement van kinderen vragen. Zo kunnen de oudste kinderen, als ze dat willen, zelfstandig aan de slag met de jongste kinderen. Tenslotte is het ook een manier om ouders bij de opvang te betrekken. Met zo’n kunstproject kan je immers eens ‘uitpakken’."
Meer weten:
