Inclusief werken: een zoektocht bij Koraal vzw in Antwerpen
De werking bestaat sinds 2017 en groeide geleidelijk aan uit tot een inspirerende praktijk door jaarlijks stil te staan bij hun manier van samenwerken en ondersteuning.
De weg naar een inclusief speelplein en inclusieve werking
Sabine: “De begeleiders van Heder en Katarinahof waren bij de opstart wat overweldigd door de omvang van het speelplein: hier komen wel heel veel kinderen spelen! Het is echt jeugdwerk, met jonge monitoren die er als vrijwilliger het beste van zichzelf geven. Daarbij hoorde wel wat twijfel: kan dit wel goed lopen met begeleiders die zelf nog heel jong zijn? Krijgt een kind met een specifieke zorgnood hier wel de juiste ondersteuning? Ook de ouders deelden die bezorgdheid.”
"De eerste vier vakanties werkten en speelden de medewerkers van de voorzieningen mee op het speelplein. Tijdens de evaluatie bleek dit niet de juiste aanpak om naar een inclusieve werking te groeien. Alle zorg en begeleiding voor kinderen met een specifieke zorgbehoefte kwam in de handen van de volwassen ervaren experten terecht. Zo was het speelplein wel inclusief, maar de werking eigenlijk nog niet. Daarnaast kon er ook niet op elk speelplein een begeleider aanwezig zijn.”
Aangepaste basisopleiding en betere inschatting ondersteuningsbehoeften
Sabine: “In de basisopleiding voor monitoren kwam inclusie wel al aan bod. Het project zelf en omgaan met kinderen met specifieke zorg zit nu in zowel de basisopleiding als verschillende vormingen vervat. Een aantal extra jobstudenten uit specifieke opleidingen (vb. orthopedagogie, pedagogie van het jonge kind …) vervoegden het team om vrijwilligers op het speelplein te ondersteunen. Ze vormen een brug met de professionele omkadering uit de voorziening. De medewerkers uit de zorgvoorzieningen zijn nu een mobiele ploeg. Ze staan klaar om samen na te denken over concrete oplossingen bij problemen.”
“Koraal zorgt nu voor het intakegesprek van nieuwe kinderen. Daarbij maken ze een inschatting van de ondersteuningsbehoeften. Bij twijfel schakelen ze professionals van de voorziening in om aanpassingen te bespreken. Ook tijdens de werking zijn de professionals beschikbaar voor ondersteuning. Het uitgangspunt van Koraal is: zowel de kinderen, als de monitoren moeten zich er goed voelen."
Jaarlijkse monitoring en grootschalige evaluatie
Sabine: “Jaarlijks neemt het samenwerkingsverband van Koraal vzw, de VAPH-voorzieningen en de stad het aanbod en de samenwerking onder de loep. Zo worden het aantal ondersteuningsdagen bekeken, de inhoud van de hulpvraag , welke adviezen voor begeleiding werden gegeven … De feedback van onze medewerkers en de deelnemers met een specifieke ondersteuningsbehoefte, maakt zichtbaar wat er nodig is op het speelplein. Met die aanbevelingen gaan we het volgend jaar nog beter aan de slag.”
“In 2021 was er een grootschalige analyse van de werking, vanuit de nood en de uitdaging om het (nog) meer structureel te verankeren en breder uit te dragen (wat weten we al, waarmee moeten we verder aan de slag, wat is er nodig). Door de positieve ervaring met Koraal en de samenwerking tussen meerdere actoren, wil Stad Antwerpen op een gelijkaardige manier meer vrijetijdsaanbod inclusiever maken. Om niet opnieuw dezelfde beginnersfouten te maken, willen we leren uit de evaluatie van de samenwerking binnen de speelpleinen."
