Uilenspel vzw
Wat is het?
Uilenspel wil de ontwikkelingskansen van kinderen uit kwetsbare gezinnen vergroten via buurtsolidariteit. De vzw biedt gratis schoolse ondersteuning aan gezinnen met kinderen in de derde kleuterklas, het eerste en tweede leerjaar. De vrijwilligers van Uilenspel begeleiden volgens de principes van spelend leren minimaal 1 uur per week een kind aan huis in de eigen buurt. Ook de ouders worden ondersteund in de schoolse context. Daarnaast worden de gezinnen mee op sleeptouw genomen door de vrijwilligers naar activiteiten van Uilenspel en buurtactiviteiten. Uilenspel werkt nauw samen met de buurtscholen, buurtorganisaties en stadsdiensten
Ontstaan
Uilenspel bestaat ruim 12 jaar in Gent en is opgestart als grass-roots organisatie op initiatief van een aantal buurtbewoners. Ondertussen is Uilenspel een volwassen non-profitorganisatie met meer dan 300 vrijwilligers die omkaderd worden door 6 teammedewerkers en 1 coördinator. Naast de werking in Gent, is vanaf 2021 ook de werking opgestart in de stad Antwerpen. Een opstart in Oost-Vlaanderen wordt voorzien in de tweede helft van 2021. Tegen 2025 bedient Uilenspel 5 steden/gemeentes in Oost-Vlaanderen.
Opzet en doelstellingen
Uilenspel wil:
- kinderen uit maatschappelijk kwetsbare gezinnen ondersteunen op schoolvlak. We werken niet enkel aan de schoolse vaardigheden maar ook aan de motivatie. Ouders worden waar mogelijk betrokken. Zo willen we de kloof tussen schoolcultuur en thuiscultuur dichten.
- Daarnaast is er onze sterk buurtgerichte aanpak. We kiezen een gezin dat zo dicht mogelijk bij de vrijwilliger woont. Onze vrijwilligers nemen de gezinnen mee op sleeptouw naar buurtactiviteiten en dienstverlening.
- We voorzien activiteiten voor onze vrijwilligers en de gezinnen. Daarnaast voorzien we vormingen, workshops, persoonlijke gesprekken en les-en speelmateriaal. Zo willen we onze vrijwilligers ondersteunen en coachen doorheen het schooljaar.
Met deze aanpak beogen we dat de gezinnen een groter netwerk in hun buurt verkrijgen en bovendien gemotiveerd en geïnformeerd naar school gaan. We willen voorkomen dat er leerachterstand ontstaat bij de jonge kinderen omwille van taal- of andere problemen.
Doelpubliek
Onze doelgroep:
- kinderen uit het 3e kleuter, 1e en 2e leerjaar.
- die moeilijkheden ondervinden met bepaalde leerinhouden en/of taal
- uit maatschappelijk kwetsbare gezinnen, met een brede interpretatie van het begrip kwetsbaar, nl. kinderen die thuis onvoldoende ondersteuning kunnen krijgen en/of niet kunnen terugvallen op ondersteunende netwerken.
In september 2021 komt daar een nieuwe doelgroep bij nl. 5e, 6e leerjaar en 1e middelbaar. Elke overgang (zij het van kleuter naar lager of van lager naar middelbaar) is een belangrijk scharniermoment om kinderen in te ondersteunen.
Omwille van de lengte van de wachtlijst koppelen we hier ook 3 uitsluitingscriteria aan:
- kinderen die reeds begeleid worden door andere huistaakinitiatieven of revalidatie (vb. logo) volgen
- kinderen die schoollopen in het bijzonder onderwijs of een doorverwijzing gekregen hebben naar het bijzonder onderwijs
- kinderen met zware psychologische of gedragsproblemen. De vrijwilligers zijn immers onvoldoende opgeleid om adequaat met dergelijke problemen om te gaan.
Werkwijze
Aanmelding en intake
Omdat het aantal gezinnen die in aanmerking zouden kunnen komen omvangrijker zijn dan de ondersteuning die Uilenspel kan bieden (afhankelijk van het aantal vrijwilligers), dient er een selectie gemaakt te worden. De selectie van de kinderen/gezinnen die kunnen genieten van het aanbod van Uilenspel wordt tot op heden gemaakt door de buurtscholen en -organisaties. Dit vanuit een weloverwogen keuze. We zijn er immers van overtuigd dat de brugfiguren/zorgcoördinatoren, in samenspraak met de leerkrachten, het best geplaatst zijn om deze selectie te maken omdat ze de leerlingen het best kennen en zicht hebben op de nood aan schoolse ondersteuning. Ook de partnerorganisaties beschikken over de nodige expertise om een inschatting te maken over de thuissituatie en de noden van de kinderen/gezinnen. De keuze tot deelname ligt volledig bij de kinderen en hun ouders
Ondersteuning
In de eerste plaats zijn we er voor de schoolse ondersteuning van de kinderen. Doordat er een vertrouwensband ontstaat tussen de vrijwilliger en het gezin, komen andere problemen vaak ook aan het licht. Vrijwilligers kunnen wij ons en het aanspreekpunt van de school terecht om correct door te verwijzen of samen hulp te zoeken.
Partnerschappen
Uilenspel staat in contact met de gezinnen via haar vrijwilligers. Daarnaast is er de belangrijke samenwerking met tal van scholen. Uilenspel is vertegenwoordigd bij overleg binnen de stuurgroep Brede School, de verschillende buurtteams en ander buurtoverleg. Op regelmatige basis wordt er contact gehouden met de aanspreekpunten van de buurtscholen. Daarnaast hebben we ook een sterk partnerschap met het Huis van het Kind, Vzw jong (spelotheken) en tal van andere sociale organisaties binnen het lokaal netwerk van de stad.
Rechten
Doorheen onze ondersteuning benadrukken we het belang van wederzijds respect. Ook in onze vormingen is er voldoende aandacht voor ieders waarden, normen en rechten. Alle vrijwilligers dienen een bewijs van goed gedrag en zeden te kunnen voorleggen. Uilenspel is partner van het netwerk Huis van het Kind, waarbij de visie vertrekt vanuit de Kinderrechten. Alles wat we doen vertrekt vanuit een bezorgdheid om het welbevinden van het kind en het gezin.
Afronding Na een schooljaar worden onze vrijwilligers bevraagd of ze de ondersteuning willen verderzetten. Zoja, met hun huidige kindje of liever met een nieuw. Naar het gezin wordt dan duidelijk gecommuniceerd dat de vrijwilliger al dan niet blijft. Een afronding gebeurt steeds in samenspraak met alle partijen (school, gezin, Uilenspel, vrijwilliger). We beogen steeds een ondersteuning van minimum 1 of meerdere schooljaren.
Sterktes
- de gratis en vrijwillige ondersteuning voor gezinnen in maatschappelijk kwetsbare situaties
- de nauwe samenwerking met scholen
- de vele tips en tricks en opleiding die we aanbieden aan vrijwilligers
- de mooie band die ontstaat tussen vrijwilliger, kind, gezin en buurt
Uitdagingen
- Moeilijk in cijfers te gieten wat de impact is.
- Financieel rond komen als vzw
- Tegemoetkomen aan de grote vraag
- Uitbreiden naar andere steden/gemeenten
- Onzeker engagement bij vrijwilligers
Contactgegevens
Uilenspel vzw Steendam 84 9000 Gent
