Praktijk

Life Story Work in CANO: werken met gecoconstrueerde narratieven als basis voor kunst en impactverhalen

In 2023 willen we met CANO Vlaanderen, een samenwerkingsverband van 14 organisaties in de jeugdhulp, verhalen van jongeren naar buiten brengen a.d.h.v Life Story Work. Deze narratieve methode helpt jonge mensen praten en leren over hun levenservaringen met de hulp van een (vertrouwde) volwassene. Op die manier bouwt de jongere, in co-creatie, een narratief op en wordt zijn/haar (sociale) identiteit versterkt. Elk traject resulteert in een creatief eindprodukt (kunstwerk); drie trajecten (en het piloottraject) resulteren bijkomend in een digitaal impactverhaal. Kinderen en jongeren die opgroeien in de (residentiële) jeugdhulp kennen een groot deel van hun levensverhaal slechts via hun dossier. Dit kenmerkt zich veelal door een aaneenschakeling van vluchtige herinneringen, hiaten en het uitvergroten van die elementen die interventie door jeugdhulp valideren en hun oorsprong vinden in de opeenstapeling van risicofactoren. Het draagt echter weinig of niet bij tot de identiteitsvorming van een kind of jongere. Het opbouwen van een narratief of persoonlijk levensverhaal, gevoed vanuit meerdere perspectieven, is een belangrijk proces in de identiteitsontwikkeling van alle kinderen. Door Life Story Work toe te passen, wordt het narratief meer één geheel en krijgt het ook nieuwe (positieve) betekenissen voor de jongere.

Doel

  • jongvolwassenen met jeugdhulpervaring ondersteunen in hun (sociale) identiteitsontwikkeling d.m.v. een LSW-traject (co-creatie)
  • de complexiteit van een CANO-traject én de impact van werken vanuit de CANO-visie zichtbaar maken en succesfactoren van zowel jongeren als CANO-organisaties op verhalende wijze weergeven
  • beeldvorming op jongeren uit de jeugdhulp positief beïnvloeden (destigmatisering)

Doelgroep

  • de samenleving
  • collega’s in de jeugdhulp, psychiatrie, GGZ,…
  • de overheid
  • jongeren

Werkwijze

In 2022 werd een piloottraject en bijhorend filmpje uitgezet met het Oranjehuis.
Tussen april en december 2023 doorlopen de overige CANO-organisaties een LSW-traject. Elk traject bestaat uit 11 contactmomenten die aangestuurd worden door een procesbegeleider (= CANO-medewerker). De meeste van deze sessies zijn co-creatieve werksessies met de jongvolwassene en procesbegeleider samen. In de overige sessies wordt bijkomend input verzameld bij twee belangrijke anderen en een buitenstaander-getuige (Anje Claeys). Ter afronding van het traject vertaalt een kunstenaar, opnieuw in co-creatie met de jongvolwassene, het verhaal in een kunstwerk.

De procesbegeleiders maken gebruik van een gedetailleerd draaiboek; daarnaast zijn er drie intervisiemomenten voorzien. Het traject wordt ondersteund door Prof. Veerle Soyez (VUB / BRUCC).

Partners

Betrokken in de uitwerking van een CANO-Life Story Work-traject:

  • tandem van jongere en een (proces)begeleider
  • twee ‘belangrijke anderen’ voor de jongere die het levensverhaal aanvullen
  • Anje Claeys in de rol van outsider witness
  • een kunstenaar
  • Alphastation (voor het verfilmen van 3 impacttrajecten)
  • 3 intervisiemomenten voor de (proces)begeleiders 
  • inhoudelijke uitwerking door Prof. Veerle Soyez (VUB) en Lisa Van Hove (VUB)
  • coördinerende ondersteuning door CANO-medewerkster
  • financiële bijdrage door de CANO-partners
  • Koning Boudewijnstichting (Warmste Week, thema kansarmoede) voor het verfilmen van 3 impacttrajecten

Wat maakt je praktijk tot een succes?

  • LSW vertrekt vanuit een positieve benadering: er worden nieuwe betekenissen gegeven aan levenservaringen met een identiteitsversterkend effect tot gevolg
  • LSW leent zich tot een intensieve, creatieve en verdiepende samenwerking met de jongere
  • jeugdhulp wordt op een verhalende (niet-cijfermatige) manier in beeld gebracht
  • er werd een draaiboek ontwikkeld met duidelijk omschreven sessies. Hierdoor is LSW in de toekomst ook bruikbaar en implementeerbaar voor andere trajecten, ook in verkorte versie
  • co-creatie: doorheen het traject worden verschillende mensen betrokken die het narratief van de jongere aanvullen en verdiepen (belangrijke anderen voor de jongere, een kunstenaar, iemand in de rol van buitenstaander-getuige).

Welke uitdagingen liggen er voor?

  • het tempo van het LSW-traject kan zelf bepaald worden; hoewel dit zeker voordelen heeft, zorgt dit er voor dat afspraken onderhevig zijn aan de orde van de dag (onverwachte annulaties, mood jongere, externe factoren,…), wat het proces kan vertragen
  • kostprijs (buitenstaander getuige, kunstenaar, het maken van een impactfilmpje)
  • hoewel het draaiboek ondersteuning kan bieden aan de procesbegeleiders, is het niet zo eenvoudig om de trajecten te protocolleren of standaardiseren. Dit is een praktijk die weloverwogen, in specifieke situaties ingezet kan worden

Auteur

CANO Vlaanderen

Jaar van publicatie

2023
Vragen?
Neem dan contact op met:
Portret van CANO Vlaanderen
CANO Vlaanderen
Ook interessant