Leiding geven aan transformatie
Wat is het?
In dit document van het Nederlands Jeugdinstituut staat de vraag centraal welke vorm van leiderschap helpt om de transformatie tot stand te brengen. We illustreren dit aan de hand van een vraagstuk dat in veel evaluaties wordt genoemd als een moeilijk onderdeel van het verandertraject: de verbetering van de samenwerking tussen professionals, hun voorzieningen en de gemeente met als doel meer integrale zorg en ondersteuning te kunnen bieden.
Waarom is het belangrijk
Om de transformatie in de jeugdsector en in het sociaal domein te bereiken, richten we onze aandacht doorgaans op het bevorderen van de competenties van professionals en op het veranderen van organisaties. Maar dat is niet voldoende. Er is ook ‘transformationeel leiderschap’ nodig.
Kenmerkend voor dat leiderschap zijn een duidelijke visie en focus op een beter resultaat voor de cliënten, het aangaan van allianties en een sterk commitment daaraan, de bereidheid om de eigen organisatie te veranderen en het inspireren en motiveren van de betrokkenen. Typerend voor transformationele leiders is dat ze zoeken naar de ruimte tussen de regels. Als zij die ruimte niet krijgen van controlerende instanties, gaat het botsen. Komt die ruimte er wel via passende manieren van verantwoording dan krijgt verandering ruim baan. Hoog tijd dus om die passende manieren te vinden.
Hoe gebruiken
- Paragraaf 2 gaat kort in op het vraagstuk van de verbetering van de samenwerking: waarom is dat zo moeilijk en welke verbetermogelijkheden zijn er?
- Vervolgens komt in paragraaf 3 aan bod welke rol leiderschap speelt in het tot stand brengen van transformaties. Onder meer stellen we daarbij de vraag wat succesvolle leiders in dat verband kenmerkt.
- Paragraaf 4 gaat in op de rol die de gemeente – de partij die vaak een regierol in de transformatie krijgt toebedeeld – daarin kan hebben.
- We besluiten met de belangrijkste conclusies.
