Aandacht voor het leefklimaat is een filosofie, een kompas, een basishouding van waaruit je werkt aan een gedeelde visie die ons ten allen tijde in staat moet stellen om samen met jongeren, teams en de organisatie vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid na te denken hoe we een veilige omgeving kunnen creëren.
Wie zoekt naar een uitgeschreven recept, zullen we moeten teleur stellen. Wat er precies moet gebeuren om het leefklimaat in een leefgroep te verbeteren, is niet uit te schrijven in een pasklare handleiding.
Wel weten we dat de denkoefening over een aantal thema’s helpend kan zijn om de aandacht voor een positief leefklimaat te verscherpen.
- Één van de belangrijkste ‘werkinstrumenten’ hangt samen met (de acties van de) begeleider. De manier waarop de begeleider de jongere tracht te ontmoeten, te lezen, te ondersteunen en zijn acties op de behoeftes van de jongere probeert af te stemmen, kunnen van wezenlijk belang zijn.
- Daarnaast is het belangrijk om in team een gemeenschappelijke visie te creëren door na te denken over de structuur, regels en afspraken, het thuisgevoel in de groep, de infrastructuur, de groepsdynamiek, het werkklimaat, de manier van reageren op destructief gedrag, het betrekken van belangrijke personen etc. Al deze thema’s zijn onlosmakelijk verbonden met de aandacht voor een positief leefklimaat.
- Onderzoek wijst uit dat de bespreking en de monitoring van het leefklimaat leidt tot een meer positief klimaat (Levrouw, et. al., 2018; Leipoldt et al., 2018; Van der Helm, 2011). Het is dus belangrijk om het leefklimaat systematisch met de jongeren en de teams te bespreken en bij te sturen. Aandacht voor het leefklimaat is een never ending process dat ontwikkeld wordt in de interactie tussen alle betrokkenen, én in een bepaalde context.
Voor die denkoefening kunnen de vragenlijsten leefklimaat en werkklimaat waarnaar verwezen wordt bij ‘Aan de slag’ input leveren.
Bronnen:
- Tijdschrift voor Jeugd en Kinderrechten -Titel bijdrage: Kunnen we nog samen televisie te kijken? Een kwalitatief onderzoek naar de ontwikkeling van een positief leefklimaat in residentiële jeugdzorg)
- Een positief leefklimaat in residentiële jeugdhulp: say what?- Delphine Levrouw, Rudi Roose, Stijn Vandevelde)
