Kader
Een positieve samenwerkingsrelatie als basis voor sterk ouderschap.
De overgang van partnerschap naar ouderschap vraagt veel van ouders. Onderzoek toont dat de tevredenheid en kwaliteit van de partnerrelatie (tijdelijk) afneemt vlak na de geboorte van een kind. Veel koppels ervaren een relatiecrisis na de komst van een baby. Ook als kinderen in de puberteit zitten ervaren ouders een afname in de kwaliteit van hun relatie. En juist deze partnerrelatie is belangrijk voor het welzijn van ouders en kinderen.
Moeilijkheden in de relatie kunnen leiden tot gezondheidsklachten, vroeggeboorte, stress, depressie en echtscheiding. Vroege interventies kunnen dergelijke problemen voorkomen en welzijn bevorderen. Uit onderzoek blijkt dat de beste familiaire voorspeller van problemen bij kinderen de relatie tussen ouders is, vooral als kinderen jong zijn. Als ouders niet goed kunnen samenwerken of veel conflicten hebben in hun ouderlijke rol heeft dit een negatieve invloed op het welzijn van de ouders en de ontwikkeling van het kind. Een goede samenwerkingsrelatie (overeenstemming over opvoedkwesties, verdeling taken, steunen van elkaar en het samenwerken in hun rol als ouder) daarentegen versterkt ouder en kind.
OuderTeam: goede zorg voor het kind begint bij goede zorg voor de ouders
Het lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding van Hogeschool Leiden heeft een aanbod ontwikkeld voor en met professionals die met ouders werken, en voor ouders om hun partnerrelatie en levensvaardigheden te versterken en hiermee het welzijn van kinderen te vergroten.
OuderTeam is een preventief psycho-educatief programma voor aanstaande en prille ouders. Het richt zich op de samenwerkingsrelatie tussen partners in de overgang van partnerschap naar ouderschap. Dit programma is gebaseerd op het Amerikaanse programma Family Foundation van Feinberg. Onderzoek laat zien dat dit programma sterke effecten heeft op korte en lange termijn, op de partnerrelatie, opvoedvaardigheden van de ouders, welzijn van de ouders en de sociale en cognitieve ontwikkeling van het kind.
Het programma werd vertaald en aangepast aan de Nederlandse situatie. Dit is gebeurd aan de hand van focusgroepen met professionals en een pilottraining met ouders. Hogeschool Leiden onderzoekt de tevredenheid, toepasbaarheid en effectiviteit van het programma in samenwerking met de Penn State University waar Feinberg werkzaam is.
Opzet
Het programma richt zich naar alle toekomstige en prille ouders. Juist in deze periode (de overgang van partnerschap naar ouderschap) is het belangrijk om te investeren in hoe je in de relatie samenwerkt.
Het beoogt een gezonde en veilige opvoeding te stimuleren en psychosociale en fysieke problemen te voorkomen, door de samenwerkingsrelatie tussen partners in de overgang van partnerschap naar ouderschap te versterken. OuderTeam is uniek omdat het zich naast opvoeden ook richt op de onderbelichte thema's partner- en ouderschap.
Doelen van het programma zijn: verbeteren van het ouderlijk welzijn (positieve samenwerking tussen partners leidt tot meer zelfvertrouwen), verbeteren van de partnerrelatie (o.a. door effectieve communicatie, en gemeenschappelijke belangen voor het welzijn van het kind), verbeteren van oudervaardigheden en versterken welzijn van het kind (versterken van de samenwerkingsrelatie zal leiden tot meer sensitiviteit, warmte en een consistente opvoeding bij beide ouders).
Het programma bestaat uit 4 groepsbijeenkomsten, twee voor de geboorte en twee als de baby er is. Daarnaast doorlopen de deelnemers thuis een aantal digitale modules.
Proefproject OuderTeam in Vlaanderen
In 2018 zette EXPOO i.s.m. Hogeschool Leiden een proefproject op om het programma OuderTeam uit te rollen in Vlaanderen. Tijdens dit proefproject werden 10 professionals opgeleid in het uitvoeren van dit programma met ondersteuning en verdere opvolging van Hogeschool Leiden. De professionals die ermee aan de slag gingen én de deelnemende ouders werden bevraagd over hun bevindingen. Hieruit werd beslist het programma te integreren in Vlaanderen.
De doelstellingen van het proefproject waren:
- Trainen van professionals zodat zij voorbereid zijn op het geven van OuderTeam aan ouders;
- Professionals ondersteunen indien nodig als zij het programma aanbieden aan ouders;
- Meten van effecten en tevredenheid bij ouders;
- Het programma OuderTeam uittesten binnen de Vlaamse context en de mogelijkheid tot verdere implementatie onderzoeken.
De evaluatie van deze proefprojecten werden gebundeld in een rapport.
Meer weten
- OuderTeam staat in de Nederlandse interventiedatabank op het niveau 'Goed Beschreven'.
- Je vindt alle informatie over deze preventieve oudercursus bij het Nederlandse ontwikkelaar van OuderTeam, namelijk het lectoraat Ouderschap en Ouderbegeleiding van de Hogeschool Leiden.
