Dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen

Profiel van dak- en thuisloze jongeren

De profielkenmerken van dak- en thuisloze jongvolwassenen verschillen van die van dak- en thuisloze volwassenen.
  • 38,9% van de dakloze jongeren is vrouw (tegenover 29,4% bij mensen ouder dan 26).
  • 51,6% ontvangt een leefloon (tegenover 34,5% bij mensen ouder dan 26).
  • 45,9% leeft in ‘verborgen’ dakloosheid (tegenover 30,8% bij mensen ouder dan 26): zij verblijven noodgedwongen bij vrienden of familie. Jongvolwassenen die in openbare ruimten slapen, vormen dus slechts een klein deel van het probleem.
  • 37,4% geeft conflicten met familie of vrienden als reden voor hun situatie (tegenover 12,3% bij mensen ouder dan 26).

Dak- en thuisloze jongvolwassenen vormen een diverse groep, bestaande uit drie hoofdprofielen:

  1. Jeugdhulpverlaters (24,2%)

    Jeugdhulpverlaters kampen vaker met gezondheidsproblemen zoals psychische problemen, verslavingen of verstandelijke beperkingen. Ze worden meestal dak- of thuisloos door conflicten met familie of vrienden, of doordat ze een instelling zoals de jeugdhulp moesten verlaten.

  2. Belgen zonder hulpgeschiedenis (29,4%)

    Het betreft Belgische jongvolwassenen die nooit in de jeugdhulp of een psychiatrische instelling hebben verbleven. Zij vormen een specifieke groep. Meer dan de helft van hen verblijft tijdelijk bij familie of vrienden. Ze hebben minder vaak gezondheidsproblemen en worden meestal dak- of thuisloos door conflicten met familie of vrienden. Hoewel deze jongvolwassenen geen jeugdhulp hebben ontvangen, hadden ze vaak een moeilijke thuissituatie. Soms is het voor hen een kwestie van 'overleven' tot ze oud genoeg zijn om zelf weg te gaan of tot hun ouders hen uit huis zetten.

  3. Nieuwkomers (30,4%)

    Jongvolwassenen zonder Belgische nationaliteit vormen een opvallende groep. De meest voorkomende nationaliteiten zijn Afghanistan, Eritrea en Syrië, wat wijst op de aanwezigheid van veel niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. Deze jongvolwassenen verblijven vaak in onconventionele ruimtes, zoals woningen zonder huurcontract. Ze hebben vaak geen inkomen en worden voornamelijk dak- of thuisloos door immigratie en het verlies van hun woonplek.

Elk profiel heeft unieke huisvestingssituaties en kenmerken.

Oorzaken:

  • Naast conflicten met familie of vrienden (37,4%) zijn andere veelvoorkomende oorzaken van dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen:
    • Relatieproblemen (15%)
    • Immigratie (11,2%)
    • Uithuiszetting (10,4%)
    • Psychische problemen (10,2%)
  • De verhalen van jongvolwassenen en hun begeleiders tonen dat hun situaties complex en turbulent zijn, zonder eenvoudige oorzaken.
  • Uit diepte-interviews blijkt dat dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen vaak het gevolg is van een reeks negatieve gebeurtenissen (zoals geweld, verslaving, opgroeien in armoede, traumatische migratie-ervaringen) gecombineerd met structurele uitsluitingsmechanismen (zoals ontoegankelijke huisvesting, structurele armoede en sociale ongelijkheid in het onderwijs).

Meer weten? ZOOM! Dak- en thuisloosheid bij jongvolwassenen | Opgroeien

Gerelateerde thema's