Doelstellingen

Digitaal contact - zoals chatten en beeldbellen - geraakt steeds meer ingeburgerd in het leven van jongeren en ouders. Dat verlaagt drempels en biedt meer mogelijkheden. Al blijft er binnen de hulpverlening zeker nood aan reële (face to face) nabijheid. Digitale contacten kunnen dat niet vervangen, wel versterken - mits de garantie van eenzelfde veiligheid. Daarom investeren we in veilige online communicatie. 

In 2021 is videoconferencing gerealiseerd, samen met justitie. Een minderjarige die verblijft in een gemeenschapsinstelling, kan zo verschijnen voor de jeugdrechtbank via videoconferentie. 

Ook de mogelijkheid van een sectorbrede beeldbelapplicatie wordt onderzocht. Hierbij zijn Digitaal Vlaanderen en Ipsos betrokken.  

• Ontdek het scala aan opleidingen.
• Onlinehulp-apps.be staat in voor het screenen en ontsluiten van apps voor kinderen, jongeren, ouders en professionelen, die helpend zijn in een jeugdhulptraject. 

Online tools creëren een heel nieuw gamma aan mogelijkheden: 

• ze verrijken de hulpverlening,  
• ze ondersteunen de face-to-facecontacten,  
• ze vergroten de autonomie van jongeren en hun ouders.  

Het zijn instrumenten die jongeren en ouders empoweren, ook op momenten dat de hulpverlener niet aanwezig is.  

Maar er zijn ook risico’s: versnippering, datalekken, gebrek aan transparantie … Elke app of site betekent ook telkens een andere gebruikerservaring. Om die risico’s en nadelen weg te werken, investeren we in blended care.   

Momenteel staat de digitale transformatie naar blended care  nog in zijn kinderschoenen. Meerdere initiatieven zorgen voor een stroomversnelling:  

• In 2021 zijn de mediacoach opleidingen voor de welzijnssector geëvalueerd en nadien bijgestuurd en uitgewerkt specifiek voor jeugdhulp.  
• Er zijn e-learningmodules en opleidingen om de digitale competenties van jeugdhulpmedewerkers te versterken.

Binnen de hulpverlening wordt veel informatie gedeeld over jongeren, meestal tussen hulpverleners. De jongeren zelf weten niet of nauwelijks wat over hen geweten is en wat gedeeld wordt met wie. Dit kan leiden tot een gebrek aan vertrouwen in de hulpverlening. Het inspiratieplan Vroeg en Nabij stelt de regie van de jongere en het gezin binnen het hulpverleningstraject voorop. Dat trekken we door naar het eigen dossier: 

• Jongeren vragen meer regie over hun hulpverleningstraject. Dat betekent ook meer transparantie over de gegevens die gedeeld worden. Het ontsluiten van verslagen en hulpverleningsplannen krijgt daarom een plaats in de webomgeving van Opgroeien. Hiertoe wordt - samen met hulpverleners, jongeren en gezinnen - gezocht naar de beste use-cases. 
• Jongeren hebben nood om tijdens of na het verlaten van de jeugdhulp hun verleden te reconstrueren. De uitbreiding van het Burgerprofiel biedt hierop een antwoord. Daarbij krijgen jongeren vanaf 12 jaar toegang tot hun Burgerprofiel en worden gegevens over hun jeugdhulphistoriek bij Opgroeien ontsloten.

Vlaanderen zet steeds meer in op netwerken van hulpverlening, voor meer geïntegreerde zorg op maat. Zoals de netwerken ‘1 Gezin, 1 Plan’, de netwerken zorggarantie en de pilootprojecten “de ideale wereld”. De afstemming tussen zorgverleners wordt evenwel bemoeilijkt omdat ze elk hun eigen registratiesysteem - en specifieke software – gebruiken. Daarom wordt gezocht naar kwaliteitsvolle en betrouwbare tools voor betere samenwerking, zoals dossiers veilig delen, gezamenlijke planning, opvolging dossiers ...  

Een voorstudie brengt de behoeften van stakeholders en gebruikers in kaart: 

• een verkenning van goede praktijken en reeds gebruikte tools in Vlaanderen. Inclusief mogelijkheden om samen te werken – zoals het project digitaal zorg- en ondernemingsplan, ontwikkeld binnen Zorg en Gezondheid. 
• de mogelijkheid van pilots binnen Opgroeien voor de eigen diensten. Dat maakt ook experimenteren binnen projecten zoals “ideale wereld” mogelijk. 

De voorstudie zal de verdere strategie bepalen om de samenwerking binnen netwerken in de jeugdhulp maximaal digitaal te ondersteunen. Met oog voor: 

• de bescherming van de gevoelige data die worden gedeeld,  
• het gebruiksgemak voor jongeren en hulpverleners,  
• de flexibiliteit en mogelijkheden om op maat van de hulpverlening te werken.   

Dat moet leiden tot een advies welke aanvullende rol de overheid moet opnemen om de rechten van jongeren en gezinnen op transparantie over de gegevens en op gebruiksgemak te kunnen realiseren.

Lees de Beslissing Vlaamse Regering over blended care jeugdhulp en de vervolgbeslissing.